Bölge coğrafyası

 

Lesvos Adası (Midilli) Ege denizinin doğu adalarındandır. 1636 km2 yüzölçümüyle Yunanistan’ın üçüncü büyük adasıdır. Pire’den 1878, Selanik’ten 218 ve Sakız Adasından 55 deniz mili uzaklıktadır. Adanın nüfusu yaklaşık 100 000 olup başkenti Midilli şehridir ve Lesvos Valiliği, Ege Bakanlığı, Kuzey Ege Çevre Bakanlığı, Ege Üniversitesi gibi yönetim ve eğitimle ilgili kurumları içinde barındırır. Adanın iki büyük körfezi – Yera ve Kaloni körfezleri- ve daha birçok burun ve koyları vardır.

 


En önemli düzlükleri Kaloni, İpiu, Peramatos ve Eresos’un ovalarıdır. Başlıca yükseltileri Lepetimnos, Olimpos ve Psilokuduno dağlarıdır. Adada dağlardan inip Çiknias, Çikliotas, Milopotamos, Sedudas ve Almiropotamos gibi ovalara ulaşan birçok sel yatağı (kışları akan akarsular) bulunmaktadır. Doğu ve merkezi bölgeleri zeytinliklerle, çam, köknar, çınar, kestane, kayın, meşe ağaçlarının dolu olduğu ormanlık alanlarla yemyeşil görünüme sahiptir. Lesvos Adası bitki örtüsü ve yaşayan hayvan türleri bakımından zengin bir çeşitlilik arz eder. Adaya ılıman Akdeniz iklimi hâkimdir ve her mevsimde bol güneşli açık havalı günleri çokça görebilirsiniz.


Yöresel ekonomi tarım ürünlerine dayanır ve nitelikli ihraç ürünü olan zeytinyağı üretimi ekonomiyi belirleyicidir. Ayrıca hayvan besiciliği ile balıkçılık da yerel ekonomide önemli yer tutar. Halkın büyük bölümü turizm işiyle de meşgul olup, içki yapımcılığı ve bilhassa tanınmış uzo ürünüyle adada yaygın ve gelişmiş bir iş kolu oluşturmuştur.

 

 

Mandamados

 

Mandamados Midilli’den 37 km. uzaklıkta, denizden 150 m yükseklikte kurulmuş bir beldedir. Köy bir vadi içinde bulunmaktadır ve etrafını çevreleyen tepelerin arasında burada bir yerleşim olduğu ilk bakışta göze çarpmaz. Rahatça fark edilemeyişi sadece yerinin korsan baskınlarına karşı korunaklı olacak biçimde vadide seçilmiş olmasından dolayı değil, ev duvarlarının çevredeki dağlardan getirilmiş taşlarla inşa edilmiş olması nedeniyle çevreyle mükemmel bir renk uyumunu sağlamış olmasından da kaynaklanmaktadır. Köy sakinleri zeytin yetiştiriciliği ve özellikle de besicilikle uğraşır. Köyün ismi Türkçe bir sözcük olan ve bir sığır cinsini ifade eden “manda” sözcüğünden gelir.

 

 

Köy halkının eskiden beri ilk meşgul oldukları işlerden biri burada çömlekçilikti ve Mandamados işi testiler pek ünlüydü. Bu gelenek halen devam etmektedir. Halkın el sanatlarına eğilimi zeytin ağacından işlenme ağaç oymacılığını da teşvik etmiştir. Mandamados’un parlak dinsel örf ve âdetleri vardır. Mandamados halkı, onlar gibi geleneksel çalgı ve müzik grupları olan başka köylerden daha zengin ve önemli bir şarkı repertuarını koruyarak günümüze kadar taşımıştır.

 

 

Köyün merkezinde bulunan ve 1750 yılında inşa edilmiş olan Agios Vasiliou (Aziz Vasilios) Kilisesi dikkate değer ilginç bir yapıdır. Teblosu( mihrabı minberden ayıran ikonalı ahşap perde) Yunan kiliselerinde nadir bulunan en güzel ağaç oyma örneklerinden biridir.

 

 

Köye uğradığınızda mutlaka küçük meydanında durun ve köyün süt ürünlerinden tadın. Eski özgün tarzda yapılmış, geleneksel çömlekler içinde –gravudes deniliyor- sunulan Mandamados yoğurdunu bilhassa alıp denemeyi unutmayın.